آیین‌نامه مترجمان رسمی‌ مصوب آذر ماه 72


نظر به ماده 3 قانون راجع به ترجمه اظهارات و اسناد در محاکم و دفاتر رسمی مصوب 20 خرداد 1316آیین‌نامه مترجمان رسمی در 37 ماده و 12 تبصره به‌شرح زیر تصویب می‌شود:
الف ـ ترتیب انتخاب مترجمان رسمی‌.
ماده 1 ـ قوه قضائیه در صورت احتیاج به وسایل مقتضی از داوطلبان واجد صلاحیت مترجمی رسمی‌دعوت می‌کند تا درخواست خود را در تهران به اداره فنی تسلیم کنند.
ماده 2 ـ شرایط مترجمی رسمی از قرار زیر است‌:
1 ـ داشتن تسلط در ترجمه زبان مورد احتیاج و نگارش فارسی‌.
2 ـ داشتن بیش از 25 سال سن‌.
3 ـ عدم شهرت به فساد اخلاقی و داشتن صداقت و امانت و رشد به تشخیص کمیسیون ماده 5.
4 ـ عدم محکومیت به مجازاتی که به تشخیص اداره فنی منافی با شغل مترجمی رسمی باشد.
ماده 3 ـ درخواست مترجمی رسمی باید دارای پیوستهای زیر باشد:
1 ـ یک برگ رونوشت یا فتوکپی مصدق از کلیه صفحات شناسنامه‌.
2 ـ دو قطعه عکس 4*3 (برقی‌)
3 ـ عدم شهرت به فساد اخلاقی و داشتن صداقت و امانت و رشد به تشخیص کمیسیون ماده 5.
4 ـ عدم محکومیت به مجازاتی که به تشخیص اداره فنی منافی با شغل مترجمی رسمی باشد.
ماده 4 ـ درخواست مترجمی رسمی به‌ترتیب تاریخ وصول در دفتری ثبت و برای هر داوطلب پرونده‌جداگانه‌ای تشکیل می‌شود اداره فنی قبل از صدور پروانه مترجمی رسمی از طریق دادگستری محل و یابه‌هر طریق مقتضی درباره صلاحیت داوطلب تحقیق به‌عمل آورده نتیجه را در پرونده وی منعکس‌می‌نماید.
ماده 5 ـ اداره فنی پرونده داوطلبان را در کمیسیون مرکب از رئیس اداره فنی و در غیاب وی معاون اداره‌فنی و یک نفر که به‌زبان خارجی مربوط تسلط کامل داشته باشد و یک نفر از قضات به انتخاب معاون‌قضایی مطرح می‌سازد و واجدین صلاحیت را با تعیین تاریخ برای شرکت در امتحان دعوت می‌کند.دعوت کتباً و لااقل یک ماه قبل از تاریخ امتحان باید به‌عمل آید.
ماده 6 ـ امتحان در تهران زیر نظر اداره فنی به‌وسیله هیأت ممتحنه به‌عمل می‌آید و به‌صورت ترجمه اززبان فارسی به‌زبان خارجی و بالعکس خواهد بود و استفاده از فرهنگ لغت در جلسه امتحان مجازاست‌.
سئوالات امتحانی در جلسه‌ای که روز امتحان تشکیل می‌شود تهیه و تکثیر و بلافاصله در اختیارداوطلبان گذارده خواهد شد.
تبصره ـ هیأت ممتحنه از سه نفر اشخاص متبحر در زبان مورد نیاز که لااقل یکی از آنها مترجم رسمی‌آن زبان باشد به انتخاب اداره فنی تشکیل می‌گردد و در صورت عدم دسترسی به تعداد مذکور ممکن‌است از تعداد کمتر استفاده شود.
ماده 7 ـ طرح سئوالات و تصحیح اوراق امتحانی زیر نظر کمیسیون مذکور در ماده 5 توسط هیأت‌ممتحنه مذکور در ماده 6 و تبصره آن صورت می‌گیرد و نمره‌ای که به اوراق داده می‌شود از صد منظورمی‌گردد و حداقل نمره قبولی هشتاد می‌باشد. نمره هر ورقه ذیل یا ظهر آن ورقه ثبت شده و به امضای‌هیأت ممتحنه می‌رسد.
ماده 8 ـ برای داوطلبان مترجمان رسمی اظهارات (موضوع ماده یک قانون راجع به ترجمه اظهارات واسناد در محاکم و دفاتر رسمی مصوب 20 خرداد 1316) شرکت در امتحان شفاهی الزامی است وقبولی در امتحان به نحو مذکور در ماده 7 خواهد بود.
ماده 9 ـ اداره فنی از بین قبول شدگان به ترتیب نمره دو برابر تعداد مورد لزوم را برای انجام مصاحبه‌دعوت می‌نماید. مصاحبه زیر نظر کمیسیون مذکور در ماده 5 انجام می‌گیرد. اداره فنی تعداد مورداحتیاج را به ترتیب از بین کسانی که دارای نمره بیشتری بوده و در مصاحبه قبول شده‌اند انتخاب می‌کند.
ماده 10 ـ انتخاب شدگان در حضور کمیسیون مذکور در ماده 5 به‌شرح زیر سوگند یاد می‌کنند:
«به‌خداوند متعال سوگند یاد می‌کنم که در امر ترجمه قلم و زبان خود را جز به راستی و حقیقت به‌کارنبرم و در سمت مترجمی رازدار و امین باشم‌.»
سپس اداره فنی به‌نام آنان پروانه مترجمی رسمی صادر و پس از الصاق تمبر به‌مبلغ مقرر قانونی به آنان‌تسلیم می‌کند. پروانه مترجم رسمی باید دارای عکس و نمونه امضاء باشد.
ماده 11 ـ مترجم رسمی حق تغییر محل کار خود را ندارد و هر گونه تغییر محل با موافقت اداره فنی ومعاونت قضایی رئیس قوه قضائیه بوده و در پروانه مترجمی درج خواهد گردید.
تبصره 2 ـ دایر کردن مؤسسه‌ای با نام دارالترجمه یا تحت هر عنوان دیگری که بدون حضور مترجمان‌رسمی به امر ترجمه و تائید اسناد اشتغال داشته باشند ممنوع است و مدیران و مسؤولین این مؤسسات‌طبق مقررات کیفری با اعلام اداره فنی تحت پیگرد قرار خواهند گرفت‌.
ب ـ تمدید پروانه‌

ماده 12 ـ مترجم رسمی باید هر دو سال یک نوبت در اردیبهشت ماه برای تمدید پروانه خود به اداره‌فنی مراجعه نماید در صورتی که موجبی برای عدم تمدید نباشد پس از الصاق تمبر به مبلغ مقرر قانونی‌پروانه وی برای دو سال توسط اداره فنی تمدید می‌شود.
اداره فنی و دادگستری شهرستانها از تصدیق امضاء مترجمی که پروانه وی تمدید نشده ممنوع می‌باشند.
اداره فنی تمدید پروانه را به دادگستری محل اطلاع می‌دهد.
تبصره ـ چنانچه مترجمی چند سال مبادرت به تمدید پروانه خود نکند در زمان تمدید مکلف به‌الصاق تمبر سنوات گذشته خواهد بود.
ماده 13 ـ دادگاه یا دادسرا یا هر مقام رسمی دیگری که به مترجم کار ارجاع می‌کند باید طرز رفتار او رامراقبت و هرگونه تخلفی را که مشاهده نماید به اداره فنی گزارش دهد.
ماده 14 ـ اداره فنی موظف است اسناد و مدارک تحصیلی وکلا اوراقی را که از طرف مراجع رسمی ذی‌صلاح برای ترجمه به آن اداره فرستاده می‌شود در صورت پرداخت هزینه به مترجم رسمی ارجاع و پس‌از ترجمه و گواهی امضای مترجم اعاده کند.
ج ـ وظایف مترجم رسمی و مقررات انتظامی‌.
ماده 15 ـ وظایف مترجم رسمی با توجه به قانون راجع به ترجمه اظهارات و اسناد در محاکم و دفاتراسناد رسمی و ماده 75 قانون آیین‌دادرسی مدنی حسب مورد به‌قرار زیر است‌:
1 ـ ترجمه اسناد و اوراق مورد درخواست متقاضی که به این منظور به مترجم تسلیم می‌گردد.
2 ـ ترجمه اظهارات اصحاب دعوی یا وکلای آنان یا شهود یا کارشناسان در مراجع قضایی و طرفین‌معامله یا وکلای آنان یا شهود در دفاتر اسناد رسمی‌.
3 ـ گواهی صحت ترجمه اسنادی که در ایران یا یکی از کشورهای بیگانه ترجمه یا تنظیم شده است‌.
ماده 16 ـ مترجم رسمی باید دارای دفتر ثبت و برگ رسید و مهر به‌شرح زیر باشد:
1 ـ دفتر ثبت که شماره ردیف و مشخصات کارهای ارجاعی (نوع و تعداد و نام صاحب سند یا نام‌متقاضی اگر غیر از صاحب سند باشد و نشانی کامل او و تاریخ ارجاع و تاریخ استرداد ترجمه و میزان‌دستمزد) در آن ثبت می‌شود این دفتر به‌وسیله اداره فنی برگ شماری و منگنه و مهر خواهد شد.
2 ـ برگ رسید که نوع و تعداد و نام صاحب سند یا نام متقاضی (اگر غیر از صاحب سند باشد) و تاریخ‌استرداد و میزان دستمزد ترجمه در آن ثبت و هنگام دریافت سند به متقاضی ترجمه داده می‌شودومترجم مکلف است نسخه‌ثانی رسید دستمزد ترجمه را منضم به اوراق ترجمه به اداره فنی ارسال دارد.
3 ـ مهر که در آن نام و نام‌خانوادگی مترجم و زبانی که مترجم رسمی آن است و شماره پروانه مترجمی‌رسمی قید شده و مترجم با آن ذیل اوراق ترجمه را مهر می‌کند دفتر و رسید مهر مذکور طبق نمونه‌موجود در اداره فنی تهیه می‌شود.
ماده 17 ـ مترجم موظف است‌:
1 ـ ترجمه هر سند را روی برگ مخصوص که شکل و اندازه آن از طریق اداره فنی تعیین می‌شود پاکیزه وبدون قلم خوردگی و حک و اصلاح به هزینه خود ماشین و در پایان آن مطابقت ترجمه را با اصل‌تصدیق و با قید تاریخ امضاء کند.
هرگاه ترجمه سندی از یک صفحه تجاوز کند مترجم باید زیر هر صفحه تصریح کند که بقیه در صفحه‌بعد ترجمه شده است و ذیل تمام صفحات را امضاء و آنها را منگنه و پلمپ می‌نماید. در مورد مدارک‌تحصیلی و اسناد مربوط به آن می‌توان به تقاضای متقاضی آنها را یکجا منگنه و پلمپ کرد.
2 ـ گواهی صحت ترجمه یا مطابقت رونوشت یافتوکپی با اصل باید ذیل اوراق مورد گواهی به‌عمل آیدو در صورت تعدد صفحات ذیل هر صفحه مستقلاً یا قید اینکه بقیه در صفحه دیگر است گواهی و به‌ترتیب بند یک منگنه و پلمپ می‌شود.
تبصره 1 ـ هزینه پلمپ به میزان مقرر قانونی است که متقاضی باید بپردازد.
تبصره 2 ـ مترجم موظف است علاوه بر نسخ مورد احتیاج متقاضی یک نسخه تائید شده برای‌بایگانی خود تهیه و تا پنج سال نگهداری نماید در صورت مطالبه اداره فنی یا سایر مراجع ذی‌صلاح آن‌را ارائه دهد.
ماده 18 ـ مترجم نمی‌تواند از قبول کاری که به او رجوع می‌شود بدون عذر موجه خودداری کند و یا آن‌را به تأخیر بیندازد. وقت لازم برای ترجمه اسناد و مدارک عنداللزوم از طرف اداره فنی و یا دادگستری‌محل تعیین خواهد شد.
تبصره‌: تخلف از ماده 18 موجب انفصال مترجم به‌مدت شش ماه از شغل مترجمی به پیشنهاد اداره‌فنی و تصویب معاونت قضایی ریاست قوه قضائیه خواهد گردید.
ماده 19 ـ در صورتی که مترجم به لحاظ بیماری یا مأموریت یا هر علت دیگری قادر به انجام کارترجمه نباشد، باید به‌فوریت مراتب را با ذکر دلیل به اداره فنی در مرکز و دادگستری محل در شهرستانها ومتقاضی اعلام کند و هرگاه اسناد و اوراقی برای ترجمه نزد او باشد، این اسناد و اوراق را سریعاً مسترددارد.
ماده 20 ـ مترجم رسمی مکلف است در موقعی که مقام صلاحیتدار تعیین می‌کند در محل مقرر حاضرشود مگر اینکه عذر موجهی داشته باشد و در صورت امکان باید عذر خود را قبلاً به اطلاع آن مقام‌برساند.
ماده 21 ـ مترجم رسمی موظف است تمام اظهارات و مندرجات اسناد و مدارک و اوراقی را که برای‌ترجمه به او داده می‌شود جزء به جزء و کلمه به کلمه ترجمه نماید و حق ندارد چیزی را حذف و یااضافه کند و چنانچه مورد تخلف منطبق با ماده 28 قانون راجع به کارشناسان رسمی مصوب‌23/11/1317 باشد به مجازات مقرر در ماده مرقوم خواهد رسید.
تبصره 1 ـ مترجم رسمی نباید ترجمه اسناد را ترجمه نماید و در صورت تخلف اداره فنی یادادگستری محل امضای او را گواهی نخواهد کرد.
تبصره 2 ـ در مورد اسناد رسمی تشخیص موادی که ترجمه آنها ضرورتی ندارد با اداره فنی است ورعایت دستورات اداره مذکور در این مورد برای مترجم الزامی است‌.
ماده 22 ـ مترجم رسمی مسؤول حفظ و مراقبت اسنادی است که برای ترجمه به او سپرده می‌شود وموظف است اسناد را به همان صورتی که تحویل گرفته رد کند.
ماده 23 ـ مترجم رسمی موظف است در صورتی که سند و مدرک مخدوش باشد مراتب را در ترجمه وبرگ رسیدی که به‌صاحب سند می‌دهد، قید کند.
ماده 24 ـ هرگاه اشتباه مترجم به‌تصدیق دو نفر از مترجمان رسمی دیگر به انتخاب اداره فنی در امرترجمه محرز شود و خسارتی بابت وجه تمبر و تصدیق امضاء و سایر هزینه‌های مربوط به امر ترجمه‌متوجه صاحب سند گردد مترجم موظف است با اخطار اداره فنی در جبران خسارت وارده یا جلب‌رضایت صاحب سند اقدام کند و تحت تعقیب انتظامی نیز قرار خواهد گرفت‌.
تبصره ـ در خصوص ماده فوق در صورت احراز عمد مترجم عمل وی مطابق ماده 28 قانون راجع‌به‌کارشناسان رسمی مصوب 23/11/1371 قابل تعقیب کیفری خواهد بود.
ماده 25 ـ مترجم مکلف است اسراری که در اثر امر ترجمه به آنها واقف می‌شود حفظ کند و در صورت‌افشای اسرار مراجعین به مجازات مندرج در ماده 106 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات‌) مصوب‌1362 ه .ش‌. محکوم خواهد گردید.
ماده 26 ـ دریافت هر وجه یا مال یا تحمیل خدمتی بابت ترجمه بیش از آنچه این آیین‌نامه مقرر می‌داردممنوع است و مرتکب طبق ماده 14 قانون راجع به کارشناسان رسمی مصوب 1317 قابل تعقیب‌کیفری خواهد بود.
ماده 27 ـ در صورت تخلف مترجم رسمی از مقررات این آیین‌نامه اداره فنی می‌تواند از تمدید پروانه اوبرای یک یا چند دوره خودداری نماید و این امر مانع تعقیب انتظامی یا کیفری او حسب قوانین مربوطه‌نخواهد بود.
د ـ دستمزد مترجم رسمی‌

ماده 28 ـ حق الزحمه مترجم رسمی به‌قرار زیر است‌:
1 ـ برای ترجمه از زبان بیگانه به‌فارسی و بالعکس هر کلمه پانزده ریال‌.
2 ـ کلمات مرکب از قبیل کتابخانه و دهکده یک کلمه محسوب می‌شود.
3 ـ حروف ربط و اضافه یک کلمه محسوب خواهد شد.
4 ـ در ترجمه اعداد هر پنج عدد مستقل یک کلمه به‌شمار می‌رود.
5 ـ حداقل دستمزد مترجم 1500 ریال است‌.
6 ـ چنانچه متقاضی از ترجمه‌ای بیش از یک نسخه بخواهد باید هزینه ماشین نویسی و حق امضای‌مترجم را بپردازد. هزینه ماشین نویسی برای هر نسخه اضافی 200 ریال است و حق امضای مترجم برای‌نسخه‌های اضافی هر صفحه 100 ریال خواهد بود.
7 ـ حق الزحمه گواهی مطابقت رونوشت سند با اصل که طبق ماده 75 قانون آیین‌دادرسی مدنی وسیله‌مترجم رسمی انجام شود، هر صفحه یکصد ریال است‌.
8 ـ حق الزحمه مترجم برای ترجمه شفاهی هر ساعت پنج هزار ریال است که از طرف متقاضی پرداخت‌می‌شود چنانچه مدت از پنج ساعت تجاوز کند نسبت به بقیه ساعات هر ساعت دو هزار ریال حق‌الزحمه دریافت خواهد شد.
حداقل حق الزحمه شفاهی پنج هزار ریال خواهد بود.
اگر مترجم حاضر شود ولی به‌علت غیبت یکی از اصحاب دعوی ترجمه انجام نشود پرداخت حداقل‌حق‌الزحمه به عهده متخلف است‌.
9 ـ هزینه سفر مترجمان رسمی کیلومتری چهل ریال و روزی 8000 ریال است که متقاضی باید بپردازد.
10 ـ حق الزحمه مترجم برای ترجمه از زبان فارسی به زبانهای بیگانه در مورد مدارکی که با شکل ثابت‌از مراجع مختلف صادر می‌شود به‌قرار زیر است‌:
(پول تمبر نسخ اصلی و اضافی و هزینه پلمپ به عهده متقاضی است‌).
1 ـ شناسنامه فرد متأهل‌1500 ریال‌
2 ـ شناسنامه فرد مجرد1200 ریال‌
3 ـ گواهی عدم سوءپیشینه‌1200 ریال‌
4 ـ برگ پایان خدمت نظام وظیفه‌1200 ریال‌
5 ـ برگ معافیت از خدمت نظام وظیفه‌1200 ریال‌
6 ـ کارنامه هر کلاس غیر دانشگاهی‌800 ریال‌
7 ـ ریز نمرات هر ترم دانشگاهی‌1000 ریال‌
8 ـ گواهینامه پایان تحصیلات‌1000 ریال‌
9 ـ تائیدیه گواهینامه پایان تحصیلات‌1000 ریال‌
10 ـ گواهینامه رانندگی 1000 ریال‌
11 ـ کارت شناسایی‌1000 ریال‌
12 ـ کارت تحصیلی‌1000 ریال‌
13 ـ پروانه کسب‌1200 ریال‌
14 ـ سند ازدواج جدید4000 ریال‌
15 ـ سند ازدواج قدیم‌3000 ریال‌
16 ـ طلاق نامه اعم از دفترچه یا ورقه‌3000 ریال‌
17 ـ سند مالکیت فاقد درج انتقالات بعدی‌3000 ریال‌
18 ـ سند مالکیت با درج انتقالات بعدی‌4000 ریال‌
تبصره 1 ـ هرگاه صاحب سند متقاضی ترجمه فوری باشد کتباً درخواست و 50 درصد اضافه برتعرفه‌پرداخت کند. منظور از فوری ترجمه بیش از 5 برگ در ظرف سه روز و کمتر از پنج برگ در یک روزاست‌.
تبصره 2 ـ هرگاه سند داری اصطلاحات مشکل فنی و حرفه‌ای باشد از قبیل اوراق حقوقی وقراردادهای تجاری و فنی و صنعتی با تشخیص رئیس اداره فنی یا معاونین وی در مرکز و رئیس‌دادگستری محل در شهرستانها تا 200 درصد اضافه بر تعرفه پرداخت می‌شود.
ماده 29 ـ در خردادماه هر سال کمیسیونی مرکب از رئیس یا معاون اداره فنی و نماینده معاونت قضایی‌رئیس قوه قضائیه و یک نفر مترجم رسمی به انتخاب اداره فنی تشکیل و با توجه به افزایش یا کاهش‌هزینه زندگی نسبت به تعدیل تعرفه حق‌الزحمه مترجم رسمی مندرج در ماده 28 آیین‌نامه اقدام خواهندنمود.
ماده 30 ـ امضای مترجم ذیل ترجمه یا رونوشت یا فتوکپی اسناد و اوراق در مرکز وسیله اداره فنی و درشهرستانهایی که مترجم رسمی در آنجا مقیم است بوسیله یکی از قضات دادگستری محل که به پیشنهاداداره فنی و تصویب معاون قضایی تعیین خواهد شد، تصدیق و برای هر تصدیق به مبلغ مقرر قانونی‌تمبر الصاق می‌شود.
ماده 31 ـ در صورت تعلیق یا انفصال یا غیبت طولانی یا حجر یا فوت مترجم رسمی بنا به تقاضای‌اداره فنی در مرکز و دادگستری محل در شهرستانها از طرف دادسرای عمومی محل برگها و اسناد و دفاترراجع به امور ترجمه جمع‌آوری و به اداره فنی یا دادگستری محل ارسال می‌گردد. در صورتی که بین آنهااشیاء یا اسنادی متعلق به مردم باشد، باید در قبال اخذ رسید به صاحبان آنها مسترد شود.
ماده 32 ـ مرجع تعقیب انتظامی مترجم رسمی اداره فنی است‌.
ماده 33 ـ معاون قضایی می‌تواند همین که از سوء رفتار و اخلاق مترجم رسمی مطلع شد امر به تعقیب‌انتظامی او داده و در مواردی که اشتغال او به مترجمی منافی با حیثیت مترجمان رسمی باشد وی را ازشغل مترجمی معلق نماید و رفع تعلیق مترجم رسمی موکول به نظر معاونت قضایی خواهد بود.
ماده 34 ـ چنانچه مترجم رسمی به‌اتهام ارتکاب بزهی تحت پیگرد مراجع قضایی قرار گیرد و عمل‌ارتکابی به تشخیص اداره فنی مغایر با شؤونات مترجمی رسمی باشد تا اعلام رأی نهایی از محکمه‌صالحه به‌دستور اداره فنی از سمت مترجمی رسمی معلق خواهد شد و در صورت صدور رأی قطعی‌برائت یا منع پیگرد یا موقوفی تعقیب رفع تعلیق به‌عمل خواهد آمد. چنانچه درباره متهم قرار تعلیق‌تعقیب کیفری یا حکم به تعلیق اجرای مجازات صادر شود رفع‌تعلیق وی با اجازه کتبی معاون قضایی ریاست قوه قضائیه ممکن خواهد بود.
ماده 35 ـ اداره فنی در صورت نیاز مشخصات کامل مترجمان را به‌وسیله روزنامه رسمی و دفترچه‌های‌مخصوص منتشر می‌کند.
ماده 36 ـ مواد 31 و 32 نظامنامه اجرای قانون ثبت شرکتها مصوب 2/3/1310 و بند یک (قسمتهای‌الف و ب‌) ماده 58 نظامنامه اجرای قانون علائم تجاری و اختراعات مصوب 1/4/1310 و کلیه‌آیین‌نامه‌های مربوط به مترجمان رسمی از تاریخ قابل اجراء شدن این آیین‌نامه ملغی است‌.
ماده 37 ـ این آیین‌نامه پانزده روز پس از درج در روزنامه رسمی قابل اجراء است‌.
رئیس قوه قضائیه